Jet lag, kısa süre içerisinde farklı saat dilimlerine geçilmesi ile vücudumuzun yeni saat dilimine adapte olamaması sonucu yaşanan kısa süreli bir rahatsızlıktır. Çoğunlukla uzun süreli uçuşlar sonrası ortaya çıkan jet lag, insan vücudunda aşırı yorgunluk, halsizlik, uykusuzluk, dikkat bozukluğu ve sindirim sorunları gibi rahatsızlıklara neden olur. Uyku bozukluğu, uyuyamama gibi sorunlar en bilinin jet lag etkilerindendir. Yazımızın devamında Jet Lag nedir, ne zaman yaşanır? sorularının cevabını bulacaksınız. Keyifli okumalar!

Jet Lag Neden Olur?

Yapılan araştırmalara göre, batıdan doğuya olan uçuşlarda ve gündüz uçuşlarında jet lag durumlarının daha fazla ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Vücut değişen saat dilimine adapte olmadığında bu durum ile karşı karşıya kalınır. Biyolojik vücut yaşı  yükseldikçe de jet lag yaşama riski daha çok artmaktadır. Bunun nedeni ise genç vücudun biyolojik değişimlere çok daha hızlı ayak uydurabilmesidir. Vücudun biyolojik ritmi 24 saatlik bir rutinden oluşur. Jet lag sendromu, bu rutinin bozulduğu durumlarda ortaya çıkar. Yani gittiğiniz yerin yerel saatine göre jet lag rahatsızlığı ile karşılaşabilirsiniz, çünkü tüm vücut rutini bozulmuş olur. Örneğin İstanbul ile Bişkek arasında 3 saat fark bulunur. İstanbul’dan Bişkek’e uçuşlar ise ortalama 5 buçuk saat sürmektedir. Yani öğlen 12.00’de İstanbul’dan uçakla Bişkek’e hareket eden biri, Bişkek’e saat 17.30’da değil 20.30’da varır. Bu da jet lag yaşamasına neden olabilir. Bu durum karşısında yapılabilecek belli başlı şeyler vardır.

ALABANDAÖneriyor! “Kontuar Nedir, Kontuarda Hangi İşlemler Yapılır?”

Uykusuzluk, aşırı yorgunluk, mide ve baş ağrıları, oryantasyon bozukluğu, iştahsızlık, düzensiz kalp atışları ve koordinasyon bozuklukları gibi bazı temel jet lag belirtileri vardır. Jet lag olanlar özellikle okuma, yön algısı, konsantrasyon gibi zihinsel etkinliklerinde sorunlar yaşayabilir. Tüm bu rahatsızlıkları en aza indirmek veya ortadan kaldırmak için bazı yöntemlere başvurulabilir.

Jet Lag Nasıl Geçer?

• Saat dilimi farklı bir yerlere gidecekseniz uçuşunuzdan birkaç gün önce o yerin zaman dilimine göre biyolojik ritminizi düzenleyebilirsiniz. Gideceğiniz yerde 2 günden fazla kalmayacaksanız biyolojik ritminizi değiştirmeniz tavsiye edilmez. Örneğin doğuya doğru seyahat edecekseniz, uçuştan birkaç gün önce her gün birer saat daha erken uyumayı deneyebilirsiniz. Ya da tam tersi olarak batıya seyahat edecekseniz, birer saat geç uyumanız faydalı olacaktır.
• Uçuştan önceki gün ve uçuş gününüzde kendinizi fazla yormayın, yüksek kafeinli içecekler tüketmekten ve alkol almaktan kaçınmanızı öneririz.
• Uçuş esnasında gece olursa uçakta uyumayı deneyin. Gürültü engelleyici kulak tıkaçları, kulaklıklar ve göz maskeleri gürültüyü ve ışığı engelleyerek uyumanıza yardımcı olabilir. Gideceğiniz noktada gündüz vaktiyse, uyuma dürtüsüne direnmeniz gerekir.
• Akşam erken saatlerde iniş yapabileceğiniz uçuş saatlerini tercih edin. Böylece iniş yaptıktan sonra uyku düzeninizi ayarlamak için vaktiniz olacaktır.
• Önemli bir toplantıya gidecekseniz, gideceğiniz yere toplantıdan 1-2 gün önce gitmeniz daha uygun olacaktır. Böylece biyolojik ritminizi ayarlayabilir, toplantı için yeterli dikkat ve vücut dinçliğine sahip olabilirsiniz.
• Su içmeyi unutmayın: Nemsiz kabin havasının kurutucu etkilerini gidermek için uçuşunuzdan önce, uçuş sırasında ve sonrasında bol miktarda su için. Dehidrasyon, jet lag semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Alkol ve kafein hem sirkadiyen ritim üzerinde negatif etkiye sahip hem de dehidrasyona neden olabilecek maddelerdir. Bu nedenle alkol ve kafeinden kaçının.
• Güneş ışığının olduğu saatlerde uyanık kalmak, jet lag etkisinden kurtulmanıza yardımcı olur. Bol bol güneş ışığına maruz kalın 🙂

ALABANDAÖneriyor! “İlk Defa Uçak Yolculuğu Yapacak Kişiler için Önemli Notlar!”

Jet Lag’in Tedavisi Var mıdır?

Jet lag, kendi kendine zaman içerisinde geçen bir rahatsızlıktır. Henüz ortaya konulmuş bir tedavisi bulunmaktadır. Ancak etkilerini en aza indirmek için uçuş öncesi uzmanlar tarafından verilen tavsiyelere uymanız etkilerini daha hafif yaşamanıza olanak sağlayacaktır. Bu etkiler kişiden kişiye, kişinin fizyolojik ve psikolojik özelliklerine göre değişir. Bu nedenle uçuş öncesi size en iyi gelecek öneriler için doktorunuza danışabilirsiniz.

Dehidrasyon: Aldığınızdan daha fazla sıvı kullandığınızda ya da kaybettiğinizde ve neticesinde vücutta normal işlevleri yerine getirmek adına yeterli su ve sıvı mevcut olmadığında meydana gelmektedir.

Sirkadiyen Ritim: Vücudun ne zaman uyanacağı ve ne zaman uyuyacağına dair sinyal veren iç saate denir.

Sağlıklı ve güvenli uçuşlar dileriz.