Uçak seyahatleri için bilet satın alma işlemi gerçekleştirirken sıkça duyduğumuz, sektör literatürüne yerleşmiş bazı yabancı terimler vardır. Bunların Türkçe karşılığını bilsek de ne anlam ifade ettiğini, hatta bazen uçuşumuz için ne kadar önemli olduğunu göz ardı edebiliriz. Merak ettiğiniz ve uçak seyahatleriniz için gerekli olacağını düşündüğümüz bazı uçuş terimlerini turizm uçuş sözlüğü başlığı altında sizler için listeledik.

Alabanda ekibi tarafından hazırlanmış en sık kullanılan uçuş terimleri!

A

Adult: 12 yaşından büyük yolcular için uygulanan tam ücret

Allow : Her uçuş kuponunda yolcunun ücret ödemeden taşıyabileceği bagaj miktarı

Airport code: Üç harfli ve her hava alanı için özel olan kod, örneğin Atatürk Hava Limanı IST, Heathrow LHR

APEX: Advance Purchase Excursion (fare). Sayısı ve satış zamanı kısıtlı olan ucuz biletler için kullanılan hava yolu tarifesi

B

Back-to-back ticketing: Zıt başlangıç noktası ve zıt istikamete sahip gidiş dönüş bileti satın alıp, ilk ve son segmentlerini çaprazlama değiştirip kullanarak, minimum kalış süresine denk gelmeyen durumlarda yükselen ücretten daha az para ödemek için kullanılan bir yöntem

Bağlantılı bilet: Birden çok havayolu biletinin birbirine bağlı şekilde ve aynı zamanda, tek bir sözleşmeyle yolcuya veriliş şekli

Bağlantılı uçuş: Uçak yolculuğunda, hedef noktasına varıncaya kadar değiştirilen uçuş

Base fare/rate: Esas ücret, biletlerin, vergiler ve diğer sürşarj eklemelerinden önceki fiyatı

Blackout periods: Uçuşlara talebin yoğun olması sebebi ile indirim ve kampanyaların uygulanmadığı belirli gün ve zaman aralığı için kullanılan ifade

Boarding pass: Uçuş öncesi kontrol (check-in) sonrasında verilen uçuş kartı, üzerinde koltuk numarası bulunur ve genellikle yolculuk bitimine kadar saklanması tavsiye edilen belge

Booking: Rezervasyon

Budget / Low-cost airlines: Düşük fiyata hizmet sunan hava yolları için kullanılan ifade. (Uçuşlar çoğunlukla ana hava yolu yerine uzaktaki ikincil bir hava alanından gerçekleşir, yiyecek içecek fiyata dahil değildir ve tarifelerinde esneklik payı yoktur.)

Bagaj hakkı: Yolcu tarafından fazladan ücret ödemeden taşınabilecek yük miktarı

Baggage Allowance/ limiti: Havayolu şirketinin belirlediği sınırlar içerisinde yolculara verilen ve kg üzerinden hesaplanan yük taşıma limiti. (Ekonomi sınıfı için genelde 20 kg, ticari ve birinci sınıf yolcular için 30-40 kg olur. El bagajı ise neredeyse tüm hava yollarında her yolcu için tek çanta ve 8 kg sınırlıdır.)

C

Carrier : Taşıycı şirket ikili havayolu kodu

Cancellation Charges: Bilet iptal masrafı (Hava yolu uçuştan vazgeçmeniz durumunda ceza uygular.)

Capacity-controlled fares: Sınırlı sayıda koltuk için belirlenen ucuz, indirimli fiyat tarifesi

Carry-on: El bagajı için kullanılan ifadelerden biri

Charter: Belirli bir yolculuk için düzenlenen uçuş

Child: 2-12 yaş arası çocuklar

Check-in: Alanda bilet kontrol ve bagaj teslim işlemleri

City pair: Kalkış ve iniş için seçilen şehirler

Companion fare: Bir promosyonun parçası olarak satın alınan düşük ücretli diğer biletin tarifesine verilen isim (genellikle iki kişilik seyahatler için geçerlidir.)

Contract of carriage: Biletin satın alınması ile oluşan yolcu ve hava yolu arasındaki yasal taşıma/nakliye sözleşmesi

Confirmation: Hava yoluna, kesinlikle uçuşta yer alacağınızı bildirdiğiniz yazılı veya sözel iletişim

Conjunction ticket: Bağlantılı bilet (Tek bir taşımayı içeren iki ya da daha fazla bağlantı sağlayan bilet)

Connecting point: Bağlantı uçuşu için uçak değiştirilen hava alanı.

Consolidators: Hava yolu şirketleri belirli sayıda koltuk biletini, toplu olarak ikinci bir partiye satarlar. (Biletleri indirimli olarak satışa sunan ikinci parti kişi veya kurumlar için kullanılan ifade)

Corporate rate: Şirketlerin daha avantajlı fiyatlar için pazarlık etmesi sonucu onlara özel uygulanan ücret tarifesi (Hangi hava yolu olacağına genellikle merkez ülke karar verir, ulusal hava yolları tercih edilir.)

Coupon: Check-in sırsında verilen biletin sözleşmeyi içeren kısmı

D

Daily deals: Belirli bir günde belirli bir satışı veya anlaşmayı teşvik eden yeni bir iş yapma yöntemi (Bu anlaşma genellikle e-posta veya kısa mesaj yoluyla dağıtılır ve genellikle 12-24 saat kullanılabilir hale getirilir.)

Date: Yolculuk tarihlerini gösteren ifade

Dead line: İptal süresi (Opsiyon süresinin bitiş tarihi ile misafirin geliş günü arasındaki süredir.)

Departure: Gidiş

Destinasyon: Seyahat edilecek ülke ya da bölge

Direkt Uçuş: Hava yolu duraklama yapsa bile varılacak yere kadar uçak değiştirmeden yolculuk yapılan direkt uçuşlar

Discounted tickets: İndirimli bilet (promosyon ve kampanyaları içerir.)

Domestic fare: İç hat ücreti

Dönüşü açık bilet: Gidiş-dönüş olarak alınan biletlerde, dönüşü istenilen bir tarihte yapılabilen bilet.

Duty free shop: Uluslararası sulardan transit geçişte veya havaalanlarında, vergilendirilmemiş malların satıldığı mağazalar

Duty-free: Gümrük vergisi muafiyeti

E

ETA: Estimated Time of Arrival, Tahmini varış zamanı

EST: Eastern Standard Time (GMT -5 hrs), Doğu standart saati

Economy fare:(Y) Ekonomi sınıfı ücreti

Excess baggae: Ücretsiz taşıma limitinin üzerindeki bagaj

F

First-class fare: Birinci sınıf fiyatı

Flight: Uçuş numarası ve uygulama sınıfı yazılır

Fare: Seyahatin başladığı ülkenin para kodu ile ücret yazılır

H

Havaalanı kodu: Üç harfli ve her havaalanı için özel olan kod (Örneğin Atatürk Hava Limanı IST, Heathrow LHR)

High Season: Yüksek sezon

Hub: Hava yolunun daha küçük destinasyonlara pek çok uçuş gerçekleştirdiği ana hava alanı

ALABANDAÖneriyor! “Dünyanın En İlginç Sınırları”

I

IATA: International Air Transport Association, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği

Illegal connection: İniş ve bir sonraki uçak kalkış zamanı, minimum yasal gerekliliğe uymayacak şekilde yapılan uçuş rezervasyonları

Indirect flights: Yolcuların gidecekleri varış noktasına varana kadar olan süreçte, bir noktada uçak değiştirmesini gerektiren uçuşlar

Infant: 0-2 yaş arası bebekler

Itinerary: Yolculuk parkuru

Interline: Havayolu şirketleri arasında hizmet transferi

Intralining: Aynı havayolu içinde başka bir hizmet bölümüne transfer

J

Joint fare: Gidilecek yer için farklı hava yolları kullanılacak ise, bazı hava yolları aralarında yasal bir anlaşma yaparak yolcuların bu anlaşmalı hava yollarını tercih etmesi durumunda, tek hava yolu şirketi kullanarak ödeyecekleri ücrete yakın bilet ücretini sunmasına olanak sağlanması

L

Low Season: Sezon dışı, (düşük sezon)

Long haul flight: Uzun menzilli uçuş, jet-lag durumunun yaşanabileceği uzaklıkta yol ve zaman süresince yolculuk yapılacak uçuşlar için kullanılan ifade

Lowest fare routing (LFR): Seçilen destinasyon için mevcut en ucuz fiyat

Luggage room: Bagaj ve emanet odası

M

Minimum connecting time: Uçak değiştirmek için havaalanında harcanacak minimum zaman limiti (Bu limitin dışındaki durumlarda Illegal connection ifadesi kullanılır.)

Multi-hop or Multi-leg: Sadece iki hava alanı arasında gerçekleşmeyen, yolculuk süresince birden fazla hava alanında durarak, uçak değiştirerek yapılan yolculuklar (aynı hava yolu şirketi kullanmadan da yapılmasına rağmen, sorun yaşamamak için aynı hava yolundan bilet alınması tavsiye edilir.)

N

Net fare or Net rate: Biletin, üçüncü parti komisyonu ve vergiler eklenmemiş ücreti

Non-stop flight: İki nokta arasında hiç duraklama yapmayan uçuşlar

Non-transferable: Sadece tek bir yolcu için kullanılabilen, başka yolcuya devredilemeyen bilet

No-shows : Geç kalan veya hiç gelmeyen yolcular için kullanılan ifade

No show: İptal edilmeksizin konfirme edilmiş bir rezervasyonun kullanılmaması

Non-Stop flight: Doğrudan uçuş

O

Offline connection: Birden fazla hava yolu ve uçak kullanarak yapılan yolculuk.

Online Check-in: İnternet üzerinden önceden yapılmış uçakta yer belirlem işlemi/koltuk seçimi

Overbooked/Overbooking : Uçağın kapasitesinin üzerinde yapılan bilet satışı

P

Passenger coupon: Biletin yolcuların kendi kayıtları için kullanabileceği, fatura sayılan kısmı

Penalty fare: Bilet değişikliği ve iptali yapabilmek için ödenen ücret

Price list: Fiyat tarifesi

P/P (per pax): Kişi Başına

PNR : Uçak rezervasyon kodu

R

Restricted to airport Check-in: Koltuk ve uçuş kartı işlemlerinin yalnızca havaalanında yapılabilmesi

ALABANDAÖneriyor! “Dünyanın En Güzel 10 Şehri!”

S

Short-haul flight: Uzaklık ve zaman bazında havada geçirilen sürenin kısa olması durumunda kullanılan ifade

Situated In, Ticketed In (SITI): Yolculuk için ayrılacağınız ülkeden bilet alınması

Situated Out, Ticketed Out (SOTO): Biletin gidilecek ülkeden alınması

Split ticketing: Daha düşük fiyata bilet alabilmek için, gidiş dönüş yolculuğu yerine ayrı ayrı yolculuk bileti alınması

Standby: Koltuk garantisi olmayan biletler için kullanılan ifade (Yolcular bu durumda koltukların müsait olmasını bekler.)

Status: Rezervasyon durumunu belirtir

Stop-Sale: Satışların durdurulması

Stopover: Gidilecek yere varana kadar, bir gecelik veya daha uzun süreli durakların olması (Bu çok uzun süreli uçuşları bölmek için yapılır.)

Surface sector – Open-jaw: Biletlerin farklı kalkış noktaları arasındaki mesafesi (İki nokta arasındaki seyahatin organizasyonundan müşteri sorumlu olur.)

T

Tax: Vergi.

Ticket issuance: Rezervasyon yapılan biletin satın alınması

Transit/Aktarmalı uçuş: Direkt uçuşların olmadığı yerlere iki ya da daha çok uçuş üzerinden ulaşılması

Time: Uçağın kalkış zamanları yerel saatler ile belirtilmesi

Tour code: IT turun kod numarasının belirtilmesi

Total: Vergi dahil toplam ücret

Y

Yurt dışına çıkış vergisi: İki ana vergi çeşidi vardır. Biletin satın alınması esnasında alınan bilet vergisi ve yurt dışına çıkış esnasında alında yurt dışına çıkış vergisi

W

Window of convenience: Yolcuların ideal kalkış ve varış zamanı (artı eksi iki saat)

ALABANDAÖneriyor! “Vize işlemleri ile ilgili merak ettikleriniz için buraya tıklayın!”